99 minuten luistertijd
Als hoogleraar aan de Radboud Universiteit Nijmegen doet Rick onderzoek op het gebied van gedragsbeïnvloeding en communicatie. De nadruk in zijn onderzoek ligt op onbewuste processen en technieken om menselijk gedrag (subtiel) te veranderen.
In deze aflevering van 'Over spreken gesproken' bespreken we de principes achter gedragsverandering, welke mindset een gedragsveranderaar nodig heeft en wat gedragsverandering in organisaties zo vaak in de weg staat.
Glenn Vergoossen van 'Over spreken gesproken' spreekt met Rick van Baaren, hoogleraar Gedragsverandering & Maatschappij aan de Radboud Universiteit.
Centraal staat is de wetenschap zegt over effectieve gedragsverandering? En hoe kunnen professionals zoals leidinggevenden, sprekers en veranderaars dit toepassen?
Veranderen van gedrag lukt pas als mensen intrinsiek gemotiveerd zijn en de juiste mindset ontwikkelen. Weerstand tegen verandering is normaal en komt veel voor bij veranderingen, bijvoorbeeld door angst, routine of sociale druk.
Rick wijst op het belang van evidence-based interventies: kies wat écht werkt en laat populaire hypes links liggen. Een goede gedragsanalyse vooraf is cruciaal: voor je iets wilt veranderen, begrijp eerst wat mensen nu doen en waarom. In organisaties is daarnaast draagvlak en maatwerk essentieel. Er is geen ‘one size fits all’ aanpak.
Drie soorten weerstanden worden besproken: routine (gewoonte), angst (onzekerheid), sociale omgeving (druk en verwachtingen). Met name emoties als onzekerheid, verlies en hoop spelen een grote rol bij veranderingen.
Rick geeft een aantal praktische handvatten:
Effectieve gedragsverandering vraagt om goede analyse, concrete doelstellingen en voortdurende feedback. Rick benadrukt het belang van leren uit mislukkingen en successen: reflecteer, deel kennis en pas continu aan.
Soms werkt één krachtig moment, bijvoorbeeld als mensen echt geraakt worden (een documentaire, persoonlijk verhaal, crisis), maar meestal is structurele gedragsverandering een kwestie van herhalen, kleine stappen en aansluiten op individuele motivatie.
De wetenschap achter gedragsverandering laat zien dat het draait om analyse, maatwerk en mensgericht werken. Professionals moeten reflecteren, eerst begrijpen en dan pas interveniëren. Kleine interventies, goede communicatie, en ethisch leiderschap zorgen voor blijvende verandering. Op de werkvloer en daarbuiten.
We gaan hier graag met je over in gesprek. Deel je vragen en opmerkingen hierover en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.
In onze Academy maak je gedragsverandering eigen. We leiden professionals op tot scherpe denkers en vaardige doeners. Onze opleidingen en trainingen combineren wetenschap met praktijk zodat je meteen verschil maakt in je werk.
Wij helpen organisaties bij complexe gedragsvraagstukken. Met scherpe analyses, strategisch advies en praktische oplossingen. Vanuit de wetenschap, met oog voor jouw realiteit. Zodat verandering niet alleen bedacht wordt maar ook echt gebeurt.
Met ons onderzoek maken we gedrag zichtbaar en begrijpelijk. We leggen patronen bloot, vinden onderliggende drijfveren en vertalen inzichten naar werkbare strategieën. Geen dikke rapporten, maar duidelijke antwoorden waar je direct mee verder kunt.
